Aktualna wersja językowa: pl
Start | Uprawa
Zwana również „amerykańską” zyskuje coraz więcej zwolenników na całym świecie w tym również w Polsce. Swoją popularność zawdzięcza głównie bardzo wysokim wartościom odżywczym, oraz potwierdzonym przez różne badania właściwościom leczniczym. Owoce borówki zawierają witaminy A, B, C, E oraz PP, cynk, potas, selen, miedź, magnez, żelazo, wapń oraz bardzo dużą ilość antyoksydantów. Chronią przed rakiem, poprawiają wzrok. Substancje zawarte w borówkach spowalniają procesy miażdżycowe, zmniejszające w organizmie poziom „złego” cholesterolu. oraz ryzyko wystąpienia chorób serca.
Wszystko to powoduje że roślina ta jest coraz częściej sadzona w przydomowych ogródkach. Powstaje też coraz więcej plantacji na których uprawia się tę roślinę. Kupując u nas zyskują Państwo gwarancje najwyższej jakości sadzonek. Rozmnażamy tylko odmiany sprawdzone, doskonale nadające się do warunków panujących w Polsce. Nasi klienci oprócz sadzonek mają możliwość otrzymania rzetelnej porady dotyczącej prowadzenia plantacji i sprzedaży owoców.
Inaczej suchodrzew jadalny to krzew o zwartym i wzniesionym pokroju, osiągający wysokość do 2 m. Krzewy te są łatwe w uprawie i dostarczają owoców będących źródłem cennych składników o właściwościach prozdrowotnych. Owoce jagody kamczackiej można zbierać najwcześniej spośród wszystkich uprawianych gatunków sadowniczych, nawet przed pojawieniem się pierwszych truskawek. Owoce jagody kamczackiej to fioletowo-granatowe, wydłużone, pokryte woskowym nalotem jagody, które mają różny kształt w zależności od odmiany. Są soczyste, smaczne, kwaśno-słodkie, z lekko wyczuwalna goryczką. Jagoda kamczacka zaczyna owocować już w drugim roku po posadzeniu. Owoce dojrzewają nierównomiernie, dlatego należy je zbierać często, w miarę dojrzewania. Jagoda kamczacka jest rośliną długowieczną (żyje do 35 lat). Więcej informacji
Przygotowanie stanowiska
Przystępując do uprawy musimy pamiętać, że borówka wysoka jest rośliną o bardzo specyficznych wymaganiach. Wybór nieodpowiedniego obszaru pod uprawę a także niewłaściwe przygotowanie stanowiska prowadzi do niepowodzenia w uprawie. Proces przygotowawczy do uprawy powinien wyglądać następująco:
Na samym początku warto wykonać badanie gleby. Badanie powinno być wykonane pod kątem określenia PH gleby, najlepiej metodą KCL oraz pod kątem określenia zasobów mikroelementów w glebie. Badanie gleby określa przydatność danego terenu pod uprawę borówki amerykańskiej. Jeśp PH gleby jest zbyt wysokie i nie jest możpwe skuteczne obniżenie go siarkowaniem to należy zastanowić się nad przydatnością danego obszaru pod uprawę. Przed sadzeniem borówki amerykańskiej warto dobrze przygotować glebę. Bezwzględnie musi być ona kwaśna ( pH 3,8-4,8), lekka i przepuszczalna oraz zasobna w składniki pokarmowe i próchnicę. Niewłaściwa gleba będzie negatywnie wpływać na wzrost i owocowanie oraz zwiększać ryzyko infekcji. Gleby mineralne warto dodatkowo wzbogacić w materię organiczną poprzez przekopanie ich z kwaśnym torfem lub przekompostowanymi trocinami z drzew iglastych.
Ogrodzenie nie jest niezbędnym elementem przygotowania stanowisk pod uprawę, warto jednak zainwestować w jego budowę. Chroni nie tylko przed „amatorami cudzych owoców”, ale przede wszystkim przed zwierzyną leśną, która często w okresie zimowym podgryza lub wykopuje krzewy.
Wybierając obszar pod uprawę borówki amerykańskiej warto zwrócić uwagę na dostępność wody którą będzie wykorzystana do nawodnienia plantacji. Wykonując badanie należy zapoznać się z ilością żelaza oraz wapna w wodzie. Zbyt wysoka zawartość żelaza w wodzie , może powodować jego utlenianie się i zapychanie pnii kroplujących. Z kolei nadmierna zawartość wapna na terenach zasobnych w wody gruntowe może tworzyć roztwór glebowy który może odkwasić torf przygotowany pod uprawę. Bardzo ważnym elementem jest wybranie i zaplanowanie instalacji nawodnieniowej. Instalacja nawodnieniowa na plantacji borówki jest praktycznie niezbędna chyba, że rośpny rosną na terenach podmokłych specjalnie przygotowanych. Woda jest jednym z najważniejszych czynników ograniczających zdolność uprawy borówki na mało chłonnych glebach. Dobór instalacji nawodnieniowej wiąże się z ukształtowaniem terenu – w przypadku terenów pochyłych warto zainstalować pnie kroplujące z kompensacją ciśnienia.
Bardzo ważnym punktem przy planowaniu założenia plantacji borówki amerykańskiej jest dobór odmian. Należy właściwie przeanapzować wybór najlepszych dla nas odmian, gdyż tworzy to ofertę sprzedaży owoców przyszłej plantacji. Uprawę borówki amerykańskiej zakłada się na wiele lat, dlatego też istotny jest także wybór dostawcy sadzonek. Zdrowe i wysokiej jakości rośpny pochodzące z wykwapfikowanej szkółki gwarantują czystość odmianową i większą odporność rośpn na stres związany z zasadzeniem. Warto posadzić kilka krzewów borówki amerykańskiej obok siebie dla lepszego zapylenia. Najbardziej wartościowe są dobrze wyrośnięte 2-3 letnie rośpny, ponieważ szybciej wchodzą w okres pełnego owocowania.
Krzewy borówki amerykańskiej sadzimy wiosną lub jesienią. Rośliny posadzone w październiku lub listopadzie, jeszcze przed zimą, wytwarzają nowe korzenie. Ułatwia im to szybsze przyjęcie się i silny wzrost już od wczesnej wiosny. Jeśli zdecydujemy się na jesienne sadzenie, to należy pamiętać o zabezpieczeniu roślin przed mrozem. W tym celu wokół roślin należy usypać kopiec z trocin lub kory sosnowej. Przy sadzeniu borówki amerykańskiej wiosną nie istnieje ryzyko przemarznięcia , ale roślina wymaga z kolei częstego podlewania. Przed posadzeniem borówki musimy wykopać dołek o głębokości 40-50 cm i szerokości 60-80 cm. Przy zbiorze ręcznym, zwłaszcza na małych plantacjach, zaleca się odstępy w rzędzie od 0,8 m do 1,0 m, między rzędami 2,5 m do 3,0 m. Na dużych plantacjach odstępy w rzędzie powinny wynosić odpowiednio od 0,8 m do 1,2 m, między rzędami od 3,0 m do 3,5 m. Krzewy sadzimy około 5 cm głębiej, niż rosły w doniczce. Dołki wypełniamy mieszanką kwaśnego torfu i ziemi ogrodowej. Po zasadzeniu zbiorów, glebę wokół każdej rośliny należy dobrze ugnieść, aby umożliwić lepsze rozrastanie się korzeni w głąb gleby. Wokół posadzonych krzewów usypujemy kopczyk z przekompostowanych trocin lub rozdrobnionej kory sosnowej. Borówka amerykańska powinna być sadzona na stanowisku słonecznym i osłoniętym od wiatru. Należy unikać miejsc gdzie mogą pojawiać się zastoiska mrozowe oraz gdzie gromadzi się woda.
Podstawowe zabiegi pielęgnacyjne w przypadku borówki wysokiej to nawodnienie, nawożenie oraz przycinanie.
Ze względu na wymagania glebowe i panujący w Polsce klimat uprawa borówki wymaga dodatkowego nawadniania. Brak opadów poważnie ogranicza wzrost plonu i wielkość owoców borówek. W szczególności zaraz po zasadzeniu i w pierwszym roku uprawy, gdyż roślina ma płytki system korzeniowy i jest bardzo wrażliwa na brak wody. Dobrze będzie jeśli podsypiemy krzew borówki amerykańskiej korą sosnową. Kora utrzyma stałą wilgotność podłoża, zakwasi je i uchroni borówkę zimą przed przemarznięciem.
Prawidłowo przeprowadzone nawożenie powinno być oparte na dokładnych analizach chemicznych gleby i liści oraz ocenie wizualnej roślin. Niedobór lub też nadmiar składników mineralnych objawiać się będzie zahamowaniem bądź nadmiernym wzrostem krzewu, plamami na liściach, drobnieniem liści lub owoców a nawet usychaniem wierzchołków pędów. Podstawowe nawożenie azotowe stosuje się zaraz po posadzeniu roślin (po rozpoczęciu wegetacji). Dawkę azotu ustala się odpowiednio w zależności od żyzności gleby, wieku roślin czy zastosowanej ściółki. W pierwszych latach stosowania tego typu nawożenia należy pamiętać o zwiększaniu dawki azotu o 50-100% jeśli stosowana ściółka jest ściółką z trocin. Kiedy po kilku latach ściółka ulegnie mineralizacji, dawka azotu może zostać obniżona. Szczególnie polecanym nawozem w uprawie borówki wysokiej jest siarczan amonu. Jest to nawóz wolno działający, łatwo przyswajalny przez glebę. Dawki nawozu najlepiej jest stosować dwukrotnie, aby nie szkodzić glebie zbyt dużą ilością jednorazowo. Nawożenie azotowe w postaci siarczanu amonu należy stosować każdego roku. Nawożenie potasowe i fosforowe wykonuje się na podstawie analizy chemicznej gleby. W przypadku słabych gleb celowe jest zastosowanie nawozu potasowego w postaci siarczanu potasowego. Jeśli na plantacji dostępna jest linia nawadniająca, glebę można nawozić jednocześnie z wodą. Taka metoda nawożenia jest bardzo skuteczna, gdyż nawozy dostarczane są w małych dawkach, wprost do korzeni. Można stosować także nawożenie dolistne mocznikiem (4 opryski co 2 tygodnie) i siarczanem magnezu.
Aby uzyskać coroczne, obfite owocowanie konieczne jest regularne cięcie krzewów borówki amerykańskiej. Od momentu wysadzenia krzewów do 3-4 roku zaleca się usuwanie tylko pędów słabych, chorych, uszkodzonych mechanicznie lub przez mróz. Cięcie prześwietlające i odmładzające należy stosować od 5 roku po zasadzeniu krzewów, usuwa się wówczas najstarsze silnie zagęszczone pędy. Najodpowiedniejszym okresem na cięcia jest koniec zimy i początek wiosny, kiedy nie ma już silnych mrozów. Można wówczas rozpoznać pędy przemarznięte a uwidocznione pąki kwiatowe ułatwią decyzję co do wielkości cięcia. Cięcie i formowanie krzewów borówki jest konieczne gdyż, nieprzycinane krzewy tworzą słabe przyrosty, na których tworzy się mało pąków kwiatowych. Powoduje to że z roku na rok owoców jest coraz mniej, a te które powstają są drobne. Przerzedzanie pędów tej rośliny umożliwia swobodny przepływ powietrza jak i docieranie promieni słonecznych do owoców. Borówka najlepiej owocuje na pędach 2-3-letnich, najwyżej 4-letnich. W dobrze prowadzonym krzewie powinno być 6-8 pędów głównych.
Borówkę rzadko atakują choroby i szkodniki, a nawet jeśli się pojawią to ich szkodliwość nie jest groźna. Można nawet całkowicie zrezygnować ze stosowania chemicznych zabiegów ochrony. Jeśli jednak pojawią się choroby lub patogeny bardzo ważne jest usuwanie porażonych pędów z plantacji i ich spalanie. Zaniedbanie tego zabiegu może zrujnować całe krzewy. Aby zabieg był skuteczny krzewy należy wycinać poniżej objawów rozwoju choroby. Usuwanie z plantacji chorych pędów, liści, kwiatów i owoców ogranicza prawdopodobieństwo choroby w kolejnych latach. By na plantacji uniknąć problemu chwastów, należy posadzić borówkę na terenie wolnym od uciążliwych chwastów, dlatego zmaganie się z nimi najlepiej zacząć już dwa sezony przed założeniem plantacji. Dobre rezultaty uzyskuje się korzystając z układowych herbicydów dolistnych, które stosowane powinny być na zielone chwasty o wysokości przynajmniej 10-15 cm.
Dokładny termin zbioru borówki jest zależny od wielu czynników, gdyż w zależności od gleby, warunków klimatycznych czy nawet sposobu cięcia, czas dojrzewania owoców może być różny. Uśredniając jednak, przypada na lipiec, sierpie. Owocowanie może się opóźniać, na przykład na skutek chłodnej i deszczowej pory. Po pierwszym zbiorze, kolejne powinniśmy przeprowadzać co najmniej raz w tygodniu lub, w razie zaistnienia takiej potrzeby, częściej – co kilka dni. Przetrzymanie owoców na krzewie sprawia, że tracą na właściwościach smakowych i wyglądzie oraz są mniej wytrzymałe na przechowywanie. Przed zbiorem warto wiedzieć, że w miarę dojrzewania, zwiększa się w borówkach zawartość cukru, więc jeśli zależy nam na mniej słodkich owocach lub planujemy je przetransportować, warto zebrać je kilka dni przed osiągnięciem przez nie pełnej dojrzałości. Najważniejsza rzecz, o której trzeba pamiętać podczas zrywania owoców z krzaków, to by ich nie uszkodzić i nie pozbawić naturalnej woskowej ochrony. Borówki odrywa się kciukiem tak, by wpadały do lekko otwartej dłoni. Jednocześnie staramy się nie dotykać owoców, a jedynie pozwalamy, by same wpadały do ręki. W ten sposób unikniemy otarć i uszkodzeń. Jeśli podczas próby zerwania borówka stawia opór to znak, że powinniśmy dać jej jeszcze trochę czasu. Zebrane borówki należy chronić przed słońcem i w ciągu godziny od zerwania powinny znaleźć się w chłodni. W przeciwnym razie staną się zbyt miękkie i znacznie stracą na jakości oraz atrakcyjności. Na porę zbiorów najlepiej wybrać chłodniejsze dni lub, w miarę możliwości, unikać godzin południowych.
Ze względu na swoje pochodzenie, krzewy jagody kamczackiej w Polskich warunkach charakteryzują się małymi wymaganiami klimatycznymi i glebowymi. Krzewy wytrzymują susze i nawet najsilniejsze mrozy (do – 45º), a kwiaty – silne przymrozki (do – 8ºC). Jagoda kamczacka najlepiej rośnie na stanowisku słonecznym. Można ja tez posadzić w miejscu lekko zacienionym. Urośnie prawie na każdej glebie, ale najlepsze jest podłoże żyzne, umiarkowanie wilgotne, próchnicze o odczynie lekko kwaśnym (pH 5,5–6).
Przed sadzeniem krzewów wiosną lub na jesieni, ziemię należy obficie nawieźć kompostem lub obornikiem w ilości 10-15 kg na roślinę i przekopać z wierzchnią warstwą gleby. Odpowiednia rozstawa dla tych krzewów wynosi 2,5-3,0 m x 1,25-1,5 m. Bryłę korzeniową przed umieszczeniem w gruncie, trzeba dobrze nasączyć wodą. Ziemię wokół roślin dobrze jest wyściółkować, na przykład drobna korą lub przekompostowanymi trocinami. Cięcie krzewów przeprowadza się dopiero od 4.–5. roku po posadzeniu – jest to cięcie prześwietlające, przy którym należy usunąć pędy najstarsze i połamane oraz nadmiar pędów drobnych. Krzewy jagody kamczackiej należy podlewać wiosną, gdy opady są niewielkie, a także podczas wzrostu zawiązków owoców przy ich dojrzewaniu. Po posadzeniu, od momentu przyjęcia się roślin do końca czerwca można zasilić krzewy wieloskładnikowym nawozem mineralnym takim jak dla borówki wysokiej. Jagoda kamczacka nie wymaga stosowania środków ochrony, ponieważ nie jest atakowana przez choroby roślin i szkodniki.